Türkiye’de 2019-2023 döneminde AR-GE harcamaları 4,9 kat artarak 200 milyar liraya ulaştı! İmalat sektörü lider konumda. #ARGE #İmalat #TürkiyeEkonomisi #TÜİK
Türkiye’de 2019-2023 yılları arasında firmaların AR-GE harcamaları önemli bir artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliğiyle yapılan "Sektör Bilançoları 2023" araştırmasına göre, bu dönemde AR-GE giderleri 4,9 kat artarak 200 milyar liraya yaklaştı.
Araştırmaya göre, 2023 itibarıyla ülkede 1 milyon 62 bin 328 firma faaliyet gösteriyor ve bu firmalarda toplam 12 milyon 448 bin 735 kişi çalışıyor. 2019 yılında yaklaşık 15,9 milyar lira olan AR-GE harcamaları, 2020 yılında Kovid-19 pandemisine rağmen yüzde 10,6 artarak 17,5 milyar lirayı aştı. AR-GE harcamaları sonraki yıllarda hızlanarak 2021’de 27 milyar lira, 2022’de 62,2 milyar lira ve 2023’te 77 milyar liraya ulaştı.
Sektörlere Göre AR-GE Harcamaları
En yüksek AR-GE harcaması imalat sektöründe gerçekleşti. Bu sektörde 2019-2023 döneminde toplam 70,6 milyar lira harcandı. Bilgi ve iletişim sektörü 53,5 milyar lirayla ikinci sırada yer alırken, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü ise 33,2 milyar lira harcama ile üçüncü sırada yer aldı.
En Az AR-GE Harcaması Yapan Sektörler
Diğer hizmet faaliyetleri, yaklaşık 31,4 milyon lirayla en az AR-GE harcaması yapan sektör oldu. Bunu, 89 milyon lirayla kültür, sanat, eğlence ve spor, 229,5 milyon lirayla su temini ve atık yönetimi sektörleri takip etti.
Ekonomik faaliyetlere göre firmaların 2019-2023 dönemindeki AR-GE giderleri şöyle:
| Sektörler (Bin lira) / Yıllar | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | Toplam | ||||||
| Tarım, ormancılık ve balıkçılık | 71.884 | 112.745 | 138.043 | 274.393 | 366.690 | 963.756 | ||||||
| Madencilik ve taş ocakçılığı | 4.264.281 | 3.781.643 | 5.585.050 | 17.714.040 | 1.886.172 | 33.231.186 | ||||||
| İmalat | 5.824.415 | 6.698.487 | 9.380.609 | 19.757.599 | 28.946.260 | 70.607.370 | ||||||
| Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı | 70.248 | 45.573 | 66.570 | 182.267 | 259.793 | 624.451 | ||||||
| Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri | 4.828 | 4.753 | 7.806 | 56.852 | 155.242 | 229.481 | ||||||
| İnşaat | 111.315 | 134.449 | 201.182 | 353.402 | 654.599 | 1.454.948 | ||||||
| Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı | 1.055.758 | 1.182.645 | 3.166.228 | 6.234.319 | 11.469.397 | 23.108.348 | ||||||
| Ulaştırma ve depolama | 133.334 | 219.277 | 160.141 | 305.060 | 467.347 | 1.285.159 | ||||||
| Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri | 22.469 | 21.895 | 56.706 | 377.760 | 151.230 | 630.060 | ||||||
| Bilgi ve iletişim | 3.229.776 | 4.242.417 | 6.789.851 | 13.506.681 | 25.756.330 | 53.525.055 | ||||||
| Gayrimenkul faaliyetleri | 56.978 | 15.054 | 8.712 | 82.540 | 272.465 | 435.749 | ||||||
| Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler | 900.507 | 977.338 | 1.271.370 | 2.972.726 | 5.502.721 | 11.624.663 | ||||||
| İdari ve destek hizmet faaliyetleri | 39.184 | 69.476 | 115.047 | 218.315 | 640.216 | 1.082.239 | ||||||
| Eğitim | 40.678 | 12.501 | 14.799 | 71.503 | 331.340 | 470.821 | ||||||
| İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri | 12.119 | 16.335 | 31.567 | 68.154 | 152.641 | 280.816 | ||||||
| Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor | 22.291 | 3.489 | 7.842 | 41.844 | 13.603 | 89.069 | ||||||
| Diğer hizmet faaliyetleri | 3.832 | 1.119 | 1.971 | 2.848 | 21.621 | 31.391 | ||||||
| Toplam | 15.863.899 | 17.539.197 | 27.003.495 | 62.220.304 | 77.047.668 | 199.674.563 |
Muhabir: Erhan Cihan Ünal
